Do k...nedzy. Jesli takiej madrosci zyczyl mi kiedys Dziku, to dobrze ze go zlalem. I dobrze ze jestem fizolem i znam sie tylko na wspinaniu. Ludzie, po co te wszystkie wzory, rozwazania? To dobre w labolatorium producenta lin. A zreszta oni tez na koniec po tych wszystkich umyslowych dociekaniach, wrzuca line na stanowisko doswiadczalne i sprawdza te swoje wypociny.
Jesli nawet Starosta domagal sie jakis liczb, to chyba nie takich. Byc moze za bardzo sciemnil problem. Wiec postaram sie przypomniec, jak ja go rozumiem.
Przede wszystkim chodzilo o wybor. Co jest lepsze i ewentualnie kiedy. Stan z punktem wysylowym czy bez niego.
Wszyscy sie zgodza, ze max sila dzialajaca na odpadajacego, nie przekracza sily granicznej liny. Jak wspomnial Manu 7-10kN. (I po co te wszystkie popisowe teorie?) Ja wole operowac starym jezykiem. Przyjmuje: 700kg.
Zakladamy stan z 2 punktow. Mamy wiec 4 mozliwosci;
1- oba punkty sa jeden nad drugim, polaczone preclem, asekuracja bez punktu wysylowego, czyli obciazenie idzie na asekuranta.
2- oba punkty sa jw ale jeden robi za punkt wysylowy.
3- oba p-ty w poziomie powiedzmy w odlegl 50cm, tez precel lub linka w stylu amerym, asek bez p-tu wysylowego.
4- oba p-ty jw tj poziomo, ale jeden robi za p-t wysylowy.
Jeszcze mozna by rozpatrywac punkt wysylowy z calego stanu, ale moze innym razem.
Jesli ktos sie uprze. to pod p-kt robiacy zawsze jako ten NIE-wysylowy, mozna podstawic dwa , blisko siebie polozone p-ty, ale dla jasnosci pomine to. Zakladam tez wytrzymalosc obu p-tow taka sama, powiedzmy 500kg. Nie znam tez dokladnie strat w wyniku tarcia na karabinku (zasada bloczka jak to ujal Starosta) - przyjmuje 40%, a wiec po drugiej stronie liny wystepuje obciazenie 60%. Parametry lotu takie jak podczas doswiadczalnego zrywania liny (tj chyba z wysokosci 5m, odleglosc asekuranta od karab stanowiskowego 0,2m).
Z fizyki i zasady trojkata wiemy, ze jedynie punkty stanowiskowe lezace bezposrednio jeden nad drugim, czyli dzialajace w tej samej lini, daja najwiekszy zysk, jesli chodzi o ich wytrzymalosc. Sumuje sie ona bez strat, czyli u nas 500+500=1000. Kazde odchylenie w poziomie przynosi straty. Gdzies od kata 60-90 (tu sie mozna wiedza popisac) wytrzymalosc polaczonych punktow nie bedzie juz wieksza. A przy kacie znaczaco rozwartym, juz bedzie malala (to samo co przy slack line). Przyjmijmy, ze mamy taki kat, gdzie wytrzymalosc dwoch naszych polaczonych p-w wynosi wlasnie tyle co jednego czyli 500.
Przypadki 2 i 4 daja ten sam wynik (jeden z pt-w jest wysylowym). Lot ze wspolczynnikiem bliskim 2 na lecacego dziala sila 700, na asekuranta (700*60%) 420, a na przelot, ktorym jest nasz p-t stanowiskowy blisko 1120. Punkt wysylowy wylatuje. Oczywiscie wytracilo sie iles tam energi i pozostaje nadzieja, ze drugi wytrzyma (tu sie klania odpowiednie trzymanie rak na przyrzadzie, aby w ogole lot wylapac, bo przyrzad zacznie dzialac w druga strone). Ale raczej cienko, bo sila przepotezna.
Przypadek 3. Wspolna wytrzymalosc stanu 500. Lot dluzszy tylko o 2*02m czyli ok pol metra. Zarowno na lecacego jak i na asek dziala max sila graniczna tj 700. Ale sila ta niekoniecznie musi sie przeniesc w calosci na stanowisko. Olbrzymia czesc tej energii pochlonie cialo asekuranta. Jest szansa na wyjscie calo.
Przypadek 1. Wytrzymalosc stanu 500+500= 1000 (przypominam bez p-tu wysylowego). W kazdej sytuacji ten stan wytrzymuje. Bo na asek dziala max sila granicznarowna 700.
To dlaczego ktos tam sie czepial Starosty z ta 4 krotna sila, wynikalo z uproszczen dokonanych przez Staroste. A konkretnie tych moich 60% wynikajacych z sil tarcia. Bo miedzy przypadkami 1 i 3/4 tak by bylo. Nie dosc ze mamy stan dwa razy slabszy, to jeszcze sila 2 razy wieksza (pomijajac to tarcie).
Podsumowujac. Przypadek pierwszy jest najlepszy. W innych dupe nam ratuje:
- nie taki wielki lot
-wiecej p-tow na stanie
-wiekszosc slabych stanow jest zbudowana w oparciu o pionowe rysy, gdzie wytrzymalosc poszczegolnych p-tw sumuje sie bez strat, oczywiscie przy poprawnym ich polaczeniu.
Na punkt wysylowy, a tym samym uszczuplenie ilosci i sumarycznej wytrzymalosci rzeczywistych punktow stanowiskowych, mozemy sobie pozwolic tylko przy minimum 3 bardzo dobrych p-tach i to raczej nie rozciagnietych w poziomie. Takie rozciagniecie punktow w poziomie daje wygode np na wiszacych stanach na big-wallu, ale tez przewaznie sa na nich uzyte pancerne nity.
Jacol