Re: Co się zdarzyło w obozie drugim - Everest 2012

tjn Napisał(a):
-------------------------------------------------------
> Ekhm.. troche chyba uogolniasz wrzucajac wszystko
> do jednego worka - to ze nie wszystko i nie zawsze
> wyglada idealnie chyba nie uprawnia do potepiania
> w czambul wszystkich..

To co piszesz, jest trochę "chwyt erystyczny":
Primo, je nigdzie nie napisałem że **wszystko** potępiam.
Językiem naturalnym nie da się wszystko wyrazić ze 100% precyzją.
Moje teza jest taka, że jak na takie "szlachetne zajęcie" (bo tak ono się
większości ludzi kojarzyło i kojarzy, tak jest opisywane w książkach, filamch etc.)
to jest tam wyjatkowo dużo (nazwijmy to ogólnie i nieprecyzyjnie) "dziadostwa".
Secundo, mam poważne watpliwości, czy przewodnictwo w ogóle ma dzisiaj (powiedzmy
- dla ustalenia uwagi - ostatnie ćwierć wieku) sens. Myślę, że co najwyżej bardzo
ograniczony.
Jak to wygląda praktycznie z bliska powinieneś wiedzieć lepiej ode mnie - choćby patrząc
na "rozpierduchy" w "kołach zakopiańskich", których namnożyło się aż 4 (a było 1) -
na pewno nie wskutek przyjaźni i "miłości do gór" :) :) :)

> Np skoro mowimy o legendach - co masz do Macka Berbeki?
Akurat znam go bliżej i z całą odpowiedzialnością stwierdzam,
że wg mnie Maciek należy do bardzo chlubnych wyjatków!
Każdemu polecam takiego przewodnika.
NB, zauważ że (o ile pamiętam) Maciek nigdy nie prowadził ludzi na Everest.
Do tego wiem, że bardzo starannie zwraca uwagę na aklimatyzację,
nawet przy wyprawach poza Himalajami.
Poza tym, rozmawiałem z nim na ten temat i o ile mi wiadomo
przynajmniej część moich krytycznych poglądów podziela.
Co nie jest oczywiste, bo każda grupa zawodowa dość niechętnie
przyjmuje krytyczne poglądy na swój temat! Tym bardziej
zreszta mam dla niego duży szacunek!!

> Nie wiem co dla Ciebie jest "dawniej" ale jak
> rozumiem wg Ciebie np Staszek Motyka
> "dżentelmenem" nie byl?
Jak obaj wiemy Motyka to był "okres przejściowy", "drugi"
(poniekąd jak całe międzywojnie).
Akurat na temat działalnosci przewodnickiej Motyki nic bliższego
nei wiem, więc nie mogę się wypiowiadać. Chętnie się dowiem
(jeśli ktoś wie) jak dużo klientów, jakich i na jakie drogi Motyka prowadzał.
Wtedy dopiero możnaby wyrobić sobie opinię na ten temat.
Trzeba jednak podkreślić: to, że Motyka był bardzo dobrym wspinaczem
wcale nie oznacza, że automatycznie musiał on być dobrym przewodnikiem
(co zdaje się niektórzy dyskutanci zakładają jako oczywista oczywistość).
Ale, jeszcze raz powtarzam: jak było w jego przypadku ja NIE WIEM.


Wg mnie w przewodnictwie polskim było kilka zasadniczo różniących się okresów.
Z grubsza biorąc:
I/. okres prehistoryczny (XIX i pocz. XX w.), kiedy turystów była bardzo niewielka ilość
i prawie wszyscy korzystali z lokalsów-przewodników (często nieformalnych).
To wówczas było w zasadzie konieczne, choćby z powodów logistycznych (problemy
transportowe, brak szlaków, białe plamy na mapie Tatr)
II/. okres międzywojenny - kiedy przewodnictwo w zasadzie podupadło, korzystał
z niego niewielki procent wizytantów i nie było w zasadzie formalnych uregulowań
(przymówsów policyjnych).
III/. Okres Matki Komuny (ok. 1950-90) -- kiedy przewodnictow "rozkwitło",
głównie z powodów ideologicznych --- rozwoju "turystyki masowej" oraz
rozbudowano romaite prawno-formalistyczne jego uwarunkowania (NB
zachowane w większości do dzisiaj!).
W tym okresie, który ja znam osobiście z obdukcji, w przewodnictwie były zasadniczo
dwa nurty: "chlebowy" i "hobbystyczny". Część przewodników ("chlebowi"),
szczególnie gdzieś tak od lat 60-tych, zaczęła z tego zarabiać na chleb, niejednokrotnie
całkiem nieźle. Ta sytuacja wymuszona była przepisami, a nie kompetencjami
przewodnika, ani też realnym popytem (np. żeby autokar dojechał do Włosienicy
był obowiązek wynajęcia na czas przejazdu oblachowanego przewodnika,
który dostawał za taki przejazd tzw. "półdniówkę" - oczywiście mogąc kilka takich tur
zrobić w ciągu jednego dnia.
Drugi nurt, "hobbystyczny", to byli przewodnicy o rozmaitych kwalifikacjach, którzy
zdobywali uprawnienia w zasadzie dla "zabawy" czy w celach towarzyskich,
a dorabiali sobie sporadycznie, czasami (turnusy Almatur-SKPG) dość symbolicznie,
bo chcieli sobie sami pochodzić (a dzięki temu dostawali nap. "wkładki paszportowe" --
z czego i ja nie jeden raz korzystałem), albo w ogóle, działali towarzysko, za darmo.
Okres ten był zarazem czasem największego ilościowego "rozkwitu" przewodnictwa,
gdyż ilość tylko przewodników tatrzańskich przekroczyła pół tysiąca (!) - i tak jest do dziś.
IV/. Okres kradziotalizmu (1990+) --- czyli okres współczesny. Ilość przewodników-hobbystów
(nie-zarobkowych) spadła (wysokie ceny kursdów), za to pojawili się przewodnicy "alpejscy",
czy to z oficjalnymi uprawnieniami (UIAGM) czy też "przewodnicy partnerscy"
(jak rzeczony RP). Wskoczyła w ten biznes część (nie wszyscy bynajmniej -- o ile mi wiadomo
np. Kurtyka tego procederu nie praktykuje) dawnych himalaistów i alpinistów, w znaczącej
mierze z powodu prozaicznego, że inaczej nie bardzo potrafili zarobić na chlebek.
Część zajęła się "instruktorstwem wspinaczkowym", albo (lepiej) - jednym i drugim,
jeszcze część dorabia sobie w TOPR itp.

Jestem bardzo ciekaw (tego niestety nie wiem) jaki procent obrotów finansowych współczesnego
"przewodnictwa tatrzańskiego" pochodzi od klientów idących w Tatry, a jaki od klientów
wybietających góry wyzesz od Tatr?? Tego niestety nie wiem.
Jednakże wiem, że "rynek tatrzański" jest już dość "wysycony" --- zarobić tam łatwo nie jest,
a (wg moich szacunków) lwia część obrotów/dochodów pochodzi od wycieczek szkolnych,
które działają w krótkim okresie maj/czerwiec (i nie gardzą tym nawet niektóre "legendy").
Stąd zapewne "dynamiczny rozwój" wycieczek w góry alpejskie i wyższe, a także widoczne
gołym okiem silne animozje pomiędzy różnymi "kilimkami".

Dla mnie nie jest normalne przede wszystkim to, żeby (na przykład) ktoś kto samodzielnie
radzi sobie co najwyżej na drogach o trudnościach (jakąkolwiek skalę i rodzaj trudności
nie przyjąć) X wybiera się z przewwodnikiem na drogę o trudnościach X+2, X+3 albo
i więcej. Tym - wydaje mi się - zasadniczo różni się "chodzenie z przewodnikiem" od "chodzenia
z partnerem" (nawet znacznie lepszym). Z partnerem 1/. jest zawsze jakaś współodpowiedzialność,
2/. nie wyobrażam siobie, żeby odpowiedzialny partner zabrał gościa, przykładowo radzącego sobie
max. na drogach IV na drogę o trudnościach VII.
Przewodnicy (znam takie przpadki, nie wszyscy oczywiście, bo niektórzy sami by nie przeszli :)
biorą klienta, który samodzielnie radzi sobie z trudem na drogach I na drogę IV-V.
To oczywiście jest możliwe teoretycznie (i worek ziemniaków można wciągnąć, jak ktoś jest
sprawny), ale nie ma sensu i stwarza zagrożenie dla życia obu stron. Bez względu na
"uprawnienia" i umiejętności przewodnika, ale może będzie jaśniejsze...

Sorry, że to takie długie :)