jacoos Napisał(a):
-------------------------------------------------------
> Bo to nie takie proste, z tymi porami roku - jak
> człowiek może sobie coś skomplikować, zrobi to
> na pewno.. Pory roku to sprawa mocno umowna, dla
> potrzeb nauki naukowcy się "umówili" (z Polski w
> "zespole umawiających się" był geograf
> Eugeniusz Romer, trochę mieszał tez geomorfolog
> Mieczysław Klimaszewski).
Pory roku są bardzo ściśle wyznaczone i wynikają z astronomii, a dokładniej
z geometrii układu kula ziemska-Słońce. Tu nie może byc dyskusji. I to znane
było już w początkach neolitu :)
Reszta (inne "definicje", których można generować dowolną ilość!) to jest wymysł
"humanistów", żeby było z czego robić doktoraty i habilitacje :)
Można sobie zdefiniować pory roku uwzględniając na przykład średnie dzienne
temperatury, minimalne temperatury dzienne, maksymalne, grubość pokrywy snieżnej,
do tego z odpowiednia wagą uwzględnić opady albo wiatry etc. etc.
Z tym szkoda dyskutować, bo każdy może sobie podać swoją definicję i upierać
się, że ona jest "najlepsza".
Co więcej, ponieważ klimat się zmienia sekularnie, to można dodatkowo dołożyć
warunek, że średniujemy po okresie 5, 50, 100, 500, albo 1024 lat i porę roku
ustalamy tylko dla tego okresu. Piękny temat na doktorat! :)
Dla Tatr TOPR/GOPR ustalił już dawno, że zima jest od 1.XI. do 30.IV. A TANAP trochę
jeszcze ten okres wydłużył... Na zdrowy rozsądek, bez obliczeń "komputerowych".
Jest to jak "problemat łysego" --- od jakiej liczby wlosów łysy przestaje być łysym!?
NB z tego też mozna zrobić grubą rozprawę doktorską, uwzględniajac liczbę włosów,
średnią gęstość, gęstości w różnych obszarach czaszki, ich korelacje, podział na typy
antropologiczne etc.
W górach istotne jest PIERWSZE WEJŚCIE na szczyt i to jest raczej jednoznaczne
(choć też tylko w przybliżeniu :)
Pierwsze wejścia zimowe najbardziej różnią się od letnich w górach jak Tatry, gdzie
latem nie ma śniegu i lodu (zwykle), a w zimie jesttego pełno. W górach wysokich
śnieg i lód są zawsze, więc różnica jest już mniejsza (na zdjęciu ciężko odróżnić,
czy robione było tam zima czy latem). Więc
w pewnym sensie takie zastrzeżenia
jak Messnera są uzasadnione. Z drugiej strony warunki zimą na ogół są dużo gorsze
niż latem, więc wejście zimowe jest, mimo wszystko, dużo trudniejsze.
Już dawno temu (przed dekadami) były u nas dyskusje, czy jak jest wyjątkowo słaba
zima to takie wejście w Tatrach jest "zimowe" (w sensie warunków, anie pory roku!).
I na zdrowy rozum, to jest słuszne zastrzeżenie. Oczywiste jest, że trudność wejścia
bardzo silnie zależy od warunków atmosferycznych, także i w środku lata w Tatrach.
Patrz opisy akcji ratunkowej (Hirszowski+kursanci 1992), kiedy to ekipa TOPR
wspierana przez himalaistów miała problem z wejściem
znakowaną ścieżką
na Przełęcz pod Chłopkiem!
Więc Urubko ma recję zwracając na to uwagę, bo warunki de facto decyduja
o trudności drogi (w górach, a nie na panelu).
Powyższe jest oczywiste i nie ma z czym się spierać. Problem powstaje dopiero wtedy,
jak ktoś chce to "sformalizować", stworzyć "przepisy", aby na ich podstawie
układac "rankingi" ku uciesze "publiki". Wtedy tworzymy pole do działania dla rzesz
"doktorantów"...
Ale czy to jest komuś, i do czegoś, potrzebne?? Mnie z pewnością nie.
Podobno po górach chodzi się dla własnej przyjemności i każdy wie jakie i gdzie
miał warunki, co zrobił, a czego nie zrobił. Jak się będziemy tego trzymać, to
problem znika :)
