Re: Zima meteorologiczna - problem z definicją

Hej Chmura..
Bo to nie takie proste, z tymi porami roku - jak człowiek może sobie coś skomplikować, zrobi to na pewno.. Pory roku to sprawa mocno umowna, dla potrzeb nauki naukowcy się "umówili" (z Polski w "zespole umawiających się" był geograf Eugeniusz Romer, trochę mieszał tez geomorfolog Mieczysław Klimaszewski).

Pomijam czas i porę mierzenia (liczbę przetwarzanych danych do uśrednienia, by uzyskać najpierw średnią dzienną a potem średnia miesięczną, średnia roczną itp.) ale.. jest wiele różnych kryteriów podziałów na pory roku (np. początek kwitnienia danej rośliny, przebudzenia danego owada, itp.), więc i różnych pór roku różniących się datami.

Zajmijmy się dwoma podziałami - meteorologicznym i klimatycznym (a właściwie klimatologicznym, a jeszcze bardziej prawidłowo - klimatogenicznym) dla półkuli północnej.

I. PORY METEOROLOGICZNE (umowne dla celów statystycznych). Są różne daty progowe w różnych strefach, i tak:

1. Dla strefy podzwrotnikowej (czyli np. Alpy, Tatry):
- wiosna: od 1 marca do 31 maja
- lato: od 1 czerwca do 31 sierpnia
- jesień: od 1 września do 30 listopada
- zima: od 1 grudnia do 28 lub 29 lutego

2. Powyżej Zwrotnika Raka a Kołem Podbiegunowym Północnym (czyli np. duża część Gór Skandynawskich, z Trollami)
- wiosna: od 9 marca do 8 czerwca
- lato: od 9 czerwca do 8 września
- jesień: od 9 września do 8 grudnia
- zima: od 9 grudnia do 8 marca

3, 4. Pomiędzy zwrotnikiem Raka a Równikiem są zbliżone do "kalendarzowych (~ astronomicznych), a powyżej Koła Podbiegunowego Północnego w kierunku Bieguna Północnego wiosna i jesień jest zredukowana do kilkunastu dni.

Na półkuli południowej daty są przesunięte ok. 10 dni "do przodu", a pory roku oczywiście "odwrócone" (lato-zima, wiosna-jesień).

II. PORY KLIMATOGENICZNE. Zależą od średniej temperatury (a więc każdy obszar ma inaczej te pory roku), "w ciągu co najmniej pięciodniowym" (chyba pięciodniowym, ale pewny nie jestem, bo studia kończyłem dawno). Gdyby nie "ciąg", okazałoby się że np. w połowie maja wraca nam na 3-4 dni zima! Inne kuriozum to np. takie, że w Świnoujściu w ogóle nie ma zimy klimatycznej, a w Suwałkach.. nie ma lata klimatycznego.

Jest 8 klimatycznych pór roku w Polsce (w nawiasach daty początku pory klimatycznej dla okolic Warszawy, za okres 1981-2010, wg. IMGW-PIB, czyli Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - państwowego Instytutu Badawczego):

- Przedwiośnie: 0 - 5 st. C (21.02)
- Wiosna: 5 - 10 st. C (31.03)
- Przedlecie: 10 - 15 st. C (22.04)
- Lato: > 15 st. C (25.05)
- Polecie: 10 - 15 st. C (4.09)
- Jesień: 5 10 st. C (5.10)
- Przedzimie: 0 - 5 st. C (4.11)
- Zima: < 0 st. C (9.12)

No, a my się podniecamy pierwszym dniem wiosny lub "Denisową zimą"..

Pozdrawiam,
Włodek