valdi Napisał(a):
-------------------------------------------------------
> No cóż. Wklejałem schemat w dobrej wierze
> sądząc, że schemat jakby nie patrzeć
> opublikowany drukiem, nie powinien ciągnąć za
> sobą tak niebezpiecznych skutków. Co najwyżej
> może być już nieaktualny lub niedokładny.
I to rozumiem.
Mysle, ze tak jak jest to powyzej w watku opisane, to wystarczy. Bedzie do czego linkowac ewent. nastepnych, w ciemno wierzacych w ten/taki schemat.
Zas samego schematu slowami zneutralizowac sie nie da - trzeba zrobic lepszy i rozpowszechnic. A na razie odsylac do powyzszego plakatowego fototopo, bo choc to metoda inna i moze przytlaczajaca szczegolami, to akurat tu chwalone fototopo jest rzetelne (sprawdzone, sadzac z postow powyzej :) ).
Jakikolwiek co do metody opis, ale rzetelny, zawsze warto polecac wobec chocby najbardziej atrakcyjnego, ale blednego.
Tak wiec dla porzadku przypominam, ze dla Prawych Wrzesniakow (do Trawersu) dobry jest tez opis slowny za WHP.
Sadzac z innego, nieco wczesniejszego tu watku
o ZTM i Filarze Gronskiego, mamy tez problem ze schematem krolujacym dla tej ostatniej drogi.
Nie sadze, by byl sens uruchamiac podobna liste, po prostu trzeba robic obrazki lepsze.
A czytajacy/polecajacy powinni patrzec tez na daty - co kiedy powstalo (i wyczuwac, co w nowszych pobieznych monografiach przerysowano zywcem z opisow sprzed lat 30, np. zostawiajac nietkniete hakowe wyceny zdobywcow).
I. SZERZEJ
Dla rownowagi mozna by napisac tez i o wadach opisow czy nawet fototopo, o ile jest wrysowane niedokladnie czy z bledami. (Mozna takie przyklady znalezc w sieci, darujcie ze nie wskazuje tu od razu takich przykladow, bo to zmienialoby/rozciagalo temat.) Zawsze jak gdzies na zdjeciu widzicie drogi ladnie ulozone jedna obok drugiej, miejcie watpliwosci (no chyba ze formacje sa pozebrowane jak kaloryfer). Podobnie, gdy kreski biegna beztrosko na przelaj przez plyty i okapy (a droga nie jest gesto oboltowana droga sportowa).
Np.
fototopo niesie ze soba najwiecej informacji o wzajemnym ukladzie drog, i jesli jest zrobione b. rzetelnie, a drog jest wiele i sie krzyzuja, jest niemal nizebedne. Ale jesli zrobi sie na nim blad lub beztroska niedokladnosc - kaszana moze byc najwieksza, bo uwiarygodniona zdjeciem pod spodem. A zdjecie jest zawsze dokladne. Ponadto fototopo wymaga na wstepnie bardzo dobrego zdjecia, czasem wrecz zrobionego z mysla o jakims szczegole i jego dobrym oswietleniu. Nie zawsze to jest mozliwe, np. dla okapow i kominkow, nie zawsze jest na to czas i okazja.
Rowniez dla mocno porzezbionych w zleby i zebra scian, obraz plaski moze byc zbytnim uproszczeniem. Wreszcie, w fototopo nie mozna zaburzac proporcji, a na schemacie mozna.
Za to
na schemacie jak widzisz zbyt toporna kreske, czy tu i owdzie cos nie pasuje (w porownaniu do golego zdjecia bez linii czy widoku spod sciany), szybciej wyrabiasz sobie zdanie, czy jest to schemat rzetelny czy nie.
Na schemacie, jesli nie widzisz formacji na zdjeciu ale pamietasz ich ksztalt - narysujesz dobrze. Nie masz zdjecia, ale zapamietales crux - tez mozesz dac dobry opis graficzny. Droga sie przewija za krawedz, sa jakies nisze, znikanie w glebi komina, wieczny cien - tez po prostu rysuj, byle rzetelnie. Malo interesujacy teren mozesz na schemacie skrocic, zostanie wiecej miejsca na obrazie dla rzeczy istotnych.
Umiarkowana niepewnosc na schemacie tez da sie przezyc, albo latwo poprawic pojedynczymi kreskami. Na fototopo zas - podobna poprawka na ogol od razu jest rzecza wazna (np. na schemacie, o ile pomyli sie dlugosci wyciagow, wystarczy poprawic liczbe metrow - na fototopo jak sie nie zgadzaja proporcje dlugosci wyciagow, to znaczy ze pomylilismy polozenie stanowisk na zdjeciu, wiec trzeba wiecej zmieniac, poprawka jest powazna).
Etc., to szersze zagadnienie na temat postrzegania w ogole, roli map i obrazow i slow oraz ich polaczenia.
Jeszcze inni wola schematy laczne (na ogol wymagaja przedtem zrobienia kilku ujec z kilku katow i oswietlen sciany - pisal o tym Birkenmjer - i naprawde sporo pracy). A jeszcze inni opisy.
Np. przed wojna
Zdzislaw Dabrowski (warto zapamietc to nazwisko) tak genialnie laczyl opisy slowne z pieknymi i dokladnymi rysunkami scian (na pograniczu grafiki i schematu lacznego) - oznaczal w scianie ze 20 formacji oraz przejrzyscie i dokladnie nawiazywal do nich w opisie. I jak to sie oglada i czyta nawet dzis.
Chcecie schemat i opis pn. sciany Wysokiej? Wciaz tylko Dabrowski - mimo uplywu 70 lat! Po prostu on to konstruowal z niebywalym talentem, od razu dobrze i ladnie, i nie potrzebowal nazywania/szufladkowania swojej metody.
II. PODSUMOWUJAC
Slowem, kazda z metod moze byc dobra o ile jest:
a) zrobiona dobrze
b) wybrana metoda opisu pasuje do specyfiki (np. grania czy latwe podejscia, naprawde czasem krotko i najtrafniej mozna opisac slowami)
c) odbiorca jakos ma wyrobienie/lubi ten typ opisu.
Ale zadna z nich nie jest bezwarunkowo dobra do wszystkiego naraz.
Fototopo rozwikluje uklad wielu drog, podobnie jak laczny schemat, z tym ze ten drugi nie wymaga az takiej mapowej precyzji w identyfikowaniu swiatlocieni na zdjeciu, jak fototopo.
Fototopo jest tez bezwzgledne demaskowaniu samodzielnosci drogi, czy drogi sie zblizaja do siebie czy pokrywaja.
Za to schemat laczny pozwala na "ogdiecie" tu i owdzie plaszczyzny sciany, czy pokazania kawalka, ktory biegnie za winklem lub w wiecznym w cieniu.
Schemat osobny sie bardzo przydaje - ale naprawde zweryfikowany. (I raczej nie w stylu zbyt zestandaryzowanym, np. z tymi wszystkimi od linijki kreslonymi poleczkami, przewieszkami i kominkami, bez uchwycenia specyfiki ich ksztaltu, za to bez formacji sasiednich do drogi - nie widac wtedy, ktoredy to leci, patrzac spod sciany.).
Opis tez ma zalety, chociaz niekoniecznie wtedy gdy jest dlugi i zawily, lecz taki akcentujacy slowami glowne elementy.
Zreszta sytuacja, ze schematy sprzed lat wymagaja poprawy, jest nie tylko polska (zob. uwagi McNamary, co go sklonilo do stworzenia Supertopo).
II. KONCZAC
Slowem, Valdi, przyczyniles sie do konkretego pokazania problemu, i ten konkret juz mamy za soba.
A na przyszlosc warto byc ostrozniejszym, ale sadzac z tego co piszesz ostatnio, dasz rade. Bedzie OK.
Nie nalezy polecac schematow tylko dlatego ze zostaly gdzies opublikowane, trzeba wiedziec o nich i o rzetelnosci graficznej ich autorow cos wiecej.
Inicjator watku Mbajgr moze nie spodziewal sie az takich komplikacji, ale tez juz chyba dowiedzial sie w wiele.
Moze tez ktos cos pod wplywem tego watku poporawi, narysuje.
Fakt jest twardy - najbardziej do dzis rozpowszechniony schemat Prawych Wrzesniakow jest groznie bledny, fototopo zas zweryfikowane (czyli dobre, choc moze dla niektorych meczace).
Jednak ogolnie, fototopo nie jest optymalne do kazdej sprawy i dla kazdego odbiorcy.
Chociaz moze dla wiekszosci. Schematy, zwlaszcza indywidualne, maja swoje osobne miejsce, w duzej czesci nie konkurujace z fototopo (ale niech pokazuja troche formacji z boku), tylko je uzupelnajsce.
I nawet opisy slowne miejsce maja, chociaz moze procentowo najmniejsze.
Pozdr.
Zmieniany 1 raz(y). Ostatnia zmiana 2010-09-24 03:03 przez GG.