Zastanawiałem się w jaki sposób napisać z pożytkiem dla wszystkich. Mimo że to forum sprzętowe, mam nadzieję, że mój mały offtopic znajdzie zrozumienie.
Problem jest złożony i nie da się go sprowadzić do prostego schematu sprzedawca-kupujący i jakiejkolwiek odpowiedzialności jednej czy drugiej strony.
Żeby zrozumieć istotę sprawy trzeba wiedzieć, że całym naszym życiem rządzi prosta zasada: maksymalizacja własnych zysków. Obojętnie co robimy, nasze działania będą ukierunkowane na zrobienie sobie jak najlepiej.
Dla przykładu kolega PR. Jego działaniami w oparciu o tą zasadę będzie poszukiwanie jak najniższej ceny na dany produkt. Dodatkowym zyskiem będzie świadomość, że nie dał się nabić w butelkę jakiemuś tam sprzedawcy.
Z drugiej strony tej układanki jest sprzedawca, który również działa w myśl tej zasady czyli dążył do jak największej sprzedaży w jak najwyższej (możliwej) ceni. I pomino, że powierzchownie ich działania są ze sobą sprzeczne, to w pewnym miejscu spotykają się i prowadzą do obustronnego zadowolenia.
Dzieje się tak, gdyż wszelkiego rodzaju przeceny i okazje nie biorą się z kosmosu tylko są złożonym mechanizmem mającym na celu zachęcenie do wydania pieniędzy - nie ma znaczenia branża. Każdy taki mechanizm jest starannie przemyślany i prowadzi w jakimś stopniu do maksymalizacji zysków sprzedawcy.
Paradoksalnie więc maksymalizacja zysków przez kupującego poprzez chęć uzyskania najniższej możliwej ceny spotyka się z maksymalizacją zysków przez sprzedającego, który w zależności od sytuacji potrzebuje odzyskać zainwestowane pieniądze. Chciałbym tutaj zauważyć jednak, że nie ma sprzedawców rozdających prezenty. Każda, najlepsza nawet okazja cenowa, to dla sprzedawcy jakiś zarobek. Mechanizmy podatkowe są tak skonstruowane, że nie da się sprzedać (teoretycznie) czegoś poniżej kosztów zakupu. Chodzi głównie o zobowiązania związane z podatkiem VAT, który stanowi najczęściej o lwiej części budżetu państwa. Stąd państwo, poprzez odpowiednie aparaty sprawuje dużą kontrolę nad tym podatkiem (ale to już totalnie inny temat, całkowicie OT).
Gdybyśmy jednak uprościli mechanizmy rynkowe do tej prostej zasady to psychologię i ekonomię wykładałoby się w podstawówce. Nie dzieje się tak, bo każdy na maksymalizację zysków patrzy ze swojej perspektywy. I nie zawsze priorytetem będzie poszukiwanie najniższej możliwej ceny.
Naszymi działaniami kieruje kilka innych zasad, które decydują o tym czy nasze wybory są bardziej lub mniej podatne na wpływy innych czynników niż tylko maksymalizacja zysków.
To najczęściej te czynniki decydują o chęci posiadania jakiegoś dobra. Dopiero na końcu -lub już po fakcie- włącza się zasada maksymalizacji zysków.
Psychologicznie jesteśmy tak skonstruowani (niestety chciało by się rzec), że jesteśmy ulegli. Wydaje nam się, że bronimy się przed na przykład nachalną reklamą, ale nie zdajemy sobie sprawy, że broniąc się przed nią wpadamy w pułapkę innego produktu bądź ideii. Co prowadzi nas do wybrania właśnie jego (jej).
W świecie opanowanym przez konsumpcję nie ma od tego ucieczki.
Gdybym miał powiedzieć jakimi zasadami kieruje się przeciętny kupujący w obszarze branży outdoor to wymieniłbym dwie cechy: poszukiwanie autorytetu oraz chęć zapłacenia najniższej ceny. W tej dokładnie kolejności. To ona prowadzi do złożoności procesu.
Znów się posłużę przykładem kolegi PR.
Chce kupić bluzę, ale nie idzie do sklepu i jej nie kupuje. Najpierw musi się upewnić, że produkt który wybrał spełni jego oczekiwania. Dlatego poszukuje informacji na jego temat, co ma go utwierdzić w przekonaniu o słuszności zakupu. To poszukiwanie informacji sprowadzi na niego jakiś autorytet (niekoniecznie w postaci ludzkiej), który zadecyduje o zakupie. Na pewno w jego przypadku autorytetem staje się producent. Jak już wszystkie czynniki z tym związane zostaną spełnione rozpocznie się poszukiwanie produktu w możliwie najniższej cenie. Czyli wracamy do maksymalizacji zysków, co w przykładzie kolegi PR opisałem wcześniej.
Jednak znów zachodzi tutaj pewna anomalia. Uproszczenie zapłacenia najniższej ceny ma tzw drugie dno. To co jest najniższą ceną dla kolegi PR jest niekoniecznie najniższą ceną dla innego kupującego. Bo najniższa cena jest tylko możliwym elementem maksymalizacji zysków. Inny kupujący może uznać jej regularną cenę za dobrą okazję do kupienia produktu markowego producenta, który to (produkt) podniesie jego ego. Gdyż maksymalizacja zysków niekoniecznie musi sprowadzać się do czynnika czysto finansowego. Ten proces jest związany z naszą satysfakcją, która może przyjść w chwili spełnienia potrzeby. I dopiero nasza satysfakcja z dokonanego wyboru zadecyduje czy uznamy go za spełniający zasadę maksymalizacji własnych zysków.
Pisząc, że proces jest bardziej złożony miałem na myśli wszystkie czynniki rządzące mechanizmami rynkowymi. Tak jak napisałem uproszczenia tutaj nie występują.
To tak skrótowo. Rynek jest zalany publikacjami na ten temat, więc chętnych odsyłam do księgarni i internetu.
Niektórym ludziom należałoby wytoczyć proces myślenia.
SJ Lec