AMFETAMINA
Amfetaminy to cała grupa środków psychostymulujących pochodnych fenylopropylanu. Narkotyki te, w odróżnieniu od kokainy powodują długotrwałe pobudzenie. Były one wykorzystywane w różnorodny sposób: od zastosowań leczniczych w medycynie, poprzez stosowanie ich jako środki odchudzające przez osoby otyłe. Amfetaminy były również powszechne wśród sportowców, jako tzw. koks (doping) w sporcie.
Metamfetamina względem chemicznym jest podobna do amfetaminy; różni się od niej tylko obecnością grupy N-metylowej. Jej pobudzające działanie na OUN jest znacznie silniejsze niż amfetaminy, a efekty euforyzujące są podobne do kokainy, ale utrzymują się dłużej.
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Tylko w nielicznych krajach amfetamina jest nadal stosowana w leczeniu zespołów hiperkinetycznych u dzieci oraz napadowej senności (narkolepsji). Inne odkryte i wykorzystane właściwości działania amfetaminy - to działanie rozszerzające oskrzela i zmniejszające łaknienie.
DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE
silne pobudzenie psychomotoryczne
brak łaknienia
rozszerzenie źrenic
przyspieszona akcja serca i szybki oddech
podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu
jadłowstręt
suchość w ustach
Długość działania: W zależności od spożytej dawki pobudzenie trwa 3-6 godzin, a nawet dłużej.
FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Amfetamina stosowana jest drogą pokarmową, dożylnie, palona, wdychana przez nos. Zależnie od drogi przyjęcia jej działanie wykazuje pewne różnice. Na przykład przy podaniu dożylnym lub paleniu w ciągu 5 -15 sekund występuje tzw. kop czyli krótkotrwały okres niezwykle intensywnej euforii. Podanie doustne i donosowe wywołuje euforię o słabszym nasileniu, tzw. high.
Amfetamina występuje w sprzedaży „ulicznej” w postaci bezwonnego proszku o gorzko-cierpkim smaku, w kolorze od białego do ceglastego (w zależności od zanieczyszczeń oraz użytych w produkcji składników).
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Uzależnienie psychiczne. Zależność psychiczna jest podobna do tej, która jest spowodowana przez kokainę. Wywołuje ją atrakcyjny i euforyczny przebieg działania specyfiku, wzmacniany z kolei przez przykre dolegliwości związane z jego odstawieniem (złe samopoczucie, spowolnienie psychiczne, uczucie zmęczenia i apatii), które obserwuje się już po 12 godzinach od ostatniego zażycia amfetaminy.
Uzależnienie fizyczne. Symptomy zależności fizycznej są znikome lub wcale nie występują. Jedynie przedłużony czas snu po tzw. ciągu amfetaminowym, nawet do kilku dni, jest przez niektórych specjalistów klasyfikowany jako objaw uzależnienia fizycznego.
Do najczęściej pojawiających się objawów abstynencyjnych można zaliczyć uczucie przygnębienia, zmęczenia i apatii, wewnętrzny niepokój, senność, bóle głowy, obniżenie napięcia mięśniowego, wzmożone łaknienie i myśli samobójcze. Objawy te rozwijają się dość wolno, gdyż metabolizm i wydalanie amfetaminy z ustroju przebiega powoli.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYWANIA AMFETAMIN
nerwowość, drażliwość
rozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło
kłopoty ze snem
wahania nastroju od euforii do depresji
nieuzasadniony strach
znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu)
NIEBEZPIECZEŃSTWA
Niekiedy upośledzenie zdolności intelektualnych, np. rozwiązywanie złożonych zadań bywa zwykle utrudnione lub wręcz niemożliwe. Działanie amfetaminy ułatwia jedynie wykonywanie prostych, powtarzalnych czynności.
Anhedonia, utrata zdolności odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach zwykle jej dostarczały.
Psychoza amfetaminowa o charakterze majaczeniowo-urojeniowym (omamy słuchowe i urojenia prześladowcze) – długotrwałe stosowanie amfetaminy i metamfetaminy często prowadzi do stanów przypominających objawy schizofrenii.
Wywołana przez narkotyk głęboka i ostra depresja może prowadzić do myśli i prób samobójczych nawet przez długi czas od momentu zaprzestania jego przyjmowania.
Zmniejszenie potencji z równoczesnym wzrostem pożądania. Przy dużym pobudzaniu seksualnym ejakulacja i orgazm są trudne i niemożliwe do osiągnięcia.
Silne pobudzenie oraz zanik samokontroli może prowadzić do niespodziewanych, nie rzadko gwałtownych zachowań.
Skrajne wyczerpanie spowodowane długim okresem intensywnego przyjmowania narkotyku. Z reguły już po kilkudniowym „ciągu” osoba używająca amfetaminy zapada w przedłużony, niespokojny sen trwający nawet do 48 godzin.
Amfetaminy są bardziej toksyczne niż kokaina, a w przypadku uzależnienia powodują znacznie poważniejsze problemy zdrowotne. Organizm człowieka posiada niezwykłą zdolność do metabolizmu i eliminowania kokainy: wątroba jest w stanie zdetoksyfikować śmiertelną dawkę kokainy w ciągu trzydziestu minut. W przypadku amfetaminy nie ma mowy o tak efektywnym działaniu tego organu.
Przedawkowanie przejawia się w postaci tachykardii, bólów w klatce piersiowej, nadciśnienia tętniczego i zagrażającej życiu zapaści sercowo-naczyniowej. W wyniku przedawkowania narkotyku może nastąpić nieodwracalne uszkodzenie drobnych naczyń mózgowych prowadzące do udarów mózgu.
NAZWY SLANGOWE
amfa, proszek, speed, feta