To już jest taka nasza polska przypadłość, że jak ktoś potrzebuje pomocy, to Polak wbije go w glebę i przyklepie łopatą. Nie wszyscy jednak tacy są. Przepraszam Cię za tych kolegów. Służę pomocą w miarę możliwości.
Jego ojciec był hutnikiem. W połowie lat 30. stracił pracę za działalność komunistyczną. Czesław Kiszczak w czerwcu 1941 znalazł się na robotach przymusowych we Wrocławiu. Wczesną wiosną 1943 skierowano go na wschód, do prowizorycznego obozu na Pustyni Błędowskiej. Stamtąd skierowano go do pracy w kopalni w Miechowicach. Uciekł z kopalni w rodzinne strony. Ponieważ rodzice byli w obozie, przedostał się do Generalnej Guberni do Krakowa. Złapany w łapance, został wysłany do Wiednia, do pracy na kolei. Tam zetknął się z komunistami austriackimi. W maju 1945 wrócił do Roczyn i zapisał się do PPR. W 1945 ukończył w Łodzi Centralną Szkołę Partyjną. Skierowany został do wojska, jako oficer, lecz stamtąd usunięto go z pracy partyjnej ze względu na zbyt młody wiek i brak doświadczenia. Dlatego trafił do kontrwywiadu wojskowego (informacji wojskowej).
Od 1945 był członkiem PPR, później PZPR. Członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR w latach 1986–1990. Od 1945 był funkcjonariuszem Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego, gdzie zajmował się m.in. oskarżaniem o szpiegostwo i dywersję żołnierzy Andersa[1].
W 1946 został pracownikiem polskiej misji wojskowej w Londynie. Od 1951 szef informacji 18. Dywizji Piechoty w Ełku. Odejście z GZI WP było protestem przeciwko aresztowaniu marszałka Michała Roli-Żymierskiego, generała Józefa Kuropieski i pułkownik Stanisławy Sowińskiej. W 1953 został zwolniony z kontrwywiadu wojskowego i skierowany do Departamentu Kadr MON z wnioskiem o zwolnienie do rezerwy. Dzięki pułkownikowi Jerzemu Dobrowolskiemu trafił 1954 do wydziału w departamencie finansów MON. Od 1957 był funkcjonariuszem WSW.
Do 1965 był szefem kontrwywiadu Marynarki Wojennej. Awansowany na szefa kontrwywiadu Śląskiego Okręgu Wojskowego. W 1967 został zastępcą szefa WSW gen. Teodora Kufla. W 1972 został szefem Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (wywiad wojskowy). W 1978 mianowany zastępcą szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Od 1979 szef kontrwywiadu wojskowego WSW. W 1981 przeszedł do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na stanowisko ministra[2]. Był bliskim współpracownikiem gen. Jaruzelskiego. Członek WRON[2], brał udział w organizowaniu stanu wojennego.
Był gospodarzem i uczestnikiem rozmów w Magdalence i prac Okrągłego Stołu.
Desygnowany na premiera w lipcu 1989, nie zdołał utworzyć rządu[2] (nie uzyskał poparcia ZSL i SD). W rządzie Mazowieckiego awansował do funkcji wicepremiera. 6 lipca 1990 wycofał się z życia politycznego, przekazując resort spraw wewnętrznych Krzysztofowi Kozłowskiemu.
Obciążany jest odpowiedzialnością za śmierć kilkunastu górników z kopalni Wujek 16 grudnia 1981, na początku stanu wojennego. Inicjator Akcji Hiacynt w 1985, wymierzonej w środowisko gejów (zarejestrowano ok. 11 000 osób)[3]. Zaangażowany w tuszowanie morderstw Grzegorza Przemyka, księdza Popiełuszki oraz innych naruszeń praw człowieka przez SB.
Według Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej pracującej do 1994 Kiszczak wraz z Wojciechem Jaruzelskim mieli w 1989 wydać polecenie zniszczenia stenogramów posiedzeń KC PZPR. Na początku lat 90. toczyło się w tej sprawie postępowanie, później, ze względów formalnych, umorzone[4][5].
Książka "Kto jest kim w Polsce. Inaczej. cz II" Andrzeja Kępińskiego i Zbigniewa Kilara, Czytelnik, Warszawa 1986 (str. 210–278) zawiera obszerny wywiad z generałem Kiszczakiem, ze szczególnie ciekawymi uwagami dotyczącymi jego działalności w latach 1943–1954.
W 1991 nakładem Polskiej Oficyny Wydawniczej BGW ukazała się książka pod tytułem: "Generał Kiszczak mówi... prawie wszystko" będąca zapisem wywiadu przeprowadzonego z Generałem Czesławem Kiszczakiem przez Witolda Beresia i Jerzego Skoczylasa.
Duży rozgłos wywołał wywiad jakiego generał Kiszczak udzielił w lutym 2001 "Gazecie Wyborczej" ("Pożegnanie z bronią"), choć większe kontrowersje dotyczyły słów drugiego rozmówcy Moniki Olejnik – Adama Michnika.